اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟

اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) یک وضعیت سلامت روانی چالش برانگیز است که با بی اعتمادی و سوء ظن تعریف می شود. به طوری که با الگوهای فکری، رفتار و عملکرد روزانه تداخل پی می کند. یک فرد مبتلا به PPD ممکن است عمیقاً نسبت به دیگران محتاط باشد و همیشه مراقب علائمی باشد که نشان می دهد کسی سعی در تهدید، بدرفتاری یا فریب دادن آنها دارد. مهم نیست که چقدر باورهایشان بی اساس است، ممکن است بارها وفاداری، صداقت یا قابل اعتماد بودن دیگران را زیر سوال ببرند. هنگامی که آنها متوجه می شوند که مورد آزار و اذیت، طرد شدن یا تحقیر قرار گرفته اند، احتمالاً با طغیان های خشمگین، رفتارهای کنترل کننده یا با انداختن سرزنش به گردن دیگران پاسخ می دهند.

ادراکات ترسناک و بی اعتمادی که با PPD همراه است می تواند ایجاد و حفظ روابط نزدیک را بسیار دشوار کند و بر توانایی فرد برای عملکرد در خانه، محل کار و مدرسه تأثیر بگذارد. اگر یکی از عزیزانتان مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید است، ممکن است از دیدگاه نادرست او نسبت به جهان ناامید شوید، از اتهامات مداوم آنها خسته شده باشید، یا به دلیل خصومت و لجاجت آنها مورد ضرب و شتم قرار بگیرید. به نظر می رسد که آنها می توانند جنبه های منفی هر موقعیت یا مکالمه ای را بیابند و اغراق کنند.

درمان حرفه ای می تواند به فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید کمک کند تا علائم را مدیریت کند و عملکرد روزانه خود را بهبود بخشد. اما به دلیل ماهیت این اختلال، اکثر افراد مبتلا به PPD به دنبال کمک نیستند. تا آنجا که به آن‌ها مربوط می‌شود، ترس‌هایشان موجه است و هرگونه تلاشی برای تغییر طرز فکرشان، تنها سوء ظن آنها را تأیید می‌کند که مردم به نوعی «به دنبال آن‌ها هستند».

با وجود چالش‌های شدید برخورد با فردی که PPD دارد، شما کاملاً ناتوان نیستید. اقداماتی وجود دارد که می توانید برای تشویق عزیزتان به دنبال کمک، حمایت از درمان او و ایجاد مرزهای محکم برای حفظ سلامت روانی و رفاه خود بردارید.

 اختلال شخصیت پارانوئید در گروهی از شرایط به نام خوشه A است، افراد درون این خوشه اغلب عجیب و غریب یا عجیب به نظر می رسند.

درمان حرفه ای می تواند به فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید کمک کند تا علائم را مدیریت کند و عملکرد روزانه خود را بهبود بخشد. اما به دلیل ماهیت این اختلال، اکثر افراد مبتلا به PPD به دنبال کمک نیستند. تا آنجا که به آن‌ها مربوط می‌شود، ترس‌هایشان موجه است و هرگونه تلاشی برای تغییر طرز فکرشان، تنها سوء ظن آنها را تأیید می‌کند که مردم به نوعی «به دنبال آن‌ها هستند».

با وجود چالش‌های شدید برخورد با فردی که PPD دارد، شما کاملاً ناتوان نیستید. اقداماتی وجود دارد که می توانید برای تشویق عزیزتان به دنبال کمک، حمایت از درمان او و ایجاد مرزهای محکم برای حفظ سلامت روانی و رفاه خود بردارید.

 اختلال شخصیت پارانوئید در گروهی از شرایط به نام خوشه A است، افراد درون این خوشه اغلب عجیب و غریب یا عجیب به نظر می رسند.

علائم و نشانه های اختلال شخصیت پارانوئید:

PPD اغلب برای اولین بار در اوایل بزرگسالی ظاهر می شود و در مردان شایع تر از زنان است. تحقیقات نشان می‌دهد که ممکن است در افرادی که سابقه خانوادگی اسکیزوفرنی دارند، شایع‌تر باشد. فردی که مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید است، رفتار مشکوک خود را غیرعادی یا ناموجه نمی بیند. بلکه آن را دفاع از خود در برابر نیت های بد و فعالیت های فریبنده و غیرقابل اعتماد اطرافیان می دانند.

علائم رایج PPD عبارتند از:

• بدون هیچ توجیهی مشکوک به اینکه دیگران سعی در استثمار، آسیب رساندن یا فریب آنها دارند.
• وسواس در عدم وفاداری یا اعتماد خانواده، دوستان و آشنایان.
• امتناع از اعتماد به مردم به دلیل ترس از اینکه هرگونه اطلاعاتی که فاش می کنند علیه آنها استفاده شود و اغلب آنها را به انزوا از دیگران سوق می دهد.
• تفسیر معانی مخفی و مخرب در حرکات، رویدادها یا مکالمات بی گناه.
• حساسیت بیش از حد نسبت به توهین‌ها، انتقادها یا کوچک‌ترین‌ها، سریع قضاوت کردن و کینه توزی.
• پاسخ دادن به حملات خیالی به شخصیت خود با خشم، خصومت یا رفتار کنترل کننده.
• مکرراً بدون هیچ دلیلی به شریک عاشقانه یا همسر خود به خیانت مشکوک می شوند.

علیرغم اینکه یکی از شایع ترین اختلالات شخصیتی است، تشخیص اختلال شخصیت پارانوئید تا زمانی که علائم از خفیف به شدیدتر پیشرفت نکند دشوار است. به هر حال، اکثر ما در مقطعی از زندگی خود به شیوه‌های بی‌اعتماد، مشکوک یا خصمانه رفتار کرده‌ایم بدون اینکه تشخیص PPD را تضمین کنیم.

تشخیص علائم اختلال شخصیت پارانوئید می‌تواند پیچیده‌تر باشد، زیرا اغلب با مشکلات سلامت روان دیگری مانند اختلال اضطراب (اغلب اضطراب اجتماعی)، اختلال وسواس فکری،اجباری (OCD)، سوء مصرف مواد یا افسردگی همراه است.

تشخیص PPD یا اختلال شخصیت پارانوئید:

به منظور تأیید تشخیص اختلال شخصیت پارانوئید، یک ارائه دهنده سلامت روان به دنبال وجود حداقل چهار مورد از علائم فوق می باشد. آنها همچنین می خواهند پارانویای ناشی از یک دوره روان پریشی مرتبط با وضعیت دیگری مانند اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی یا افسردگی همراه با روان پریشی را رد کنند.

اگر علائم اختلال شخصیت پارانوئید را در فردی که به او اهمیت می دهید تشخیص دهید، مهم است که به یاد داشته باشید که نمی توانید آنها را اصلاح کنید یا مجبور به درمان کنید. با این حال، می توانید آنها را تشویق کنید که به دنبال کمک حرفه ای باشند و از طریق بهبودی از آنها حمایت کنید.

درمان PPD:

درمان اختلال شخصیت پارانوئید تا حد زیادی بر روان درمانی متمرکز است. یک درمانگر می تواند به فرد مورد علاقه شما کمک کند تا مهارت هایی را برای ایجاد همدلی و اعتماد، بهبود ارتباطات و روابط و مقابله بهتر با علائم PPD ایجاد کند. از آنجایی که حضور دیگران ممکن است به افکار پارانوئید و رفتارهای مضطرب دامن بزند، فرد مورد علاقه شما به احتمال زیاد از درمان فردی به جای گروهی سود می برد.

درمان شناختی-رفتاری (CBT) می تواند به فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید کمک کند تا باورهای مخرب و الگوهای فکری خود را بشناسد. با تغییر نحوه تأثیر این باورها بر رفتار آنها، CBT می تواند به کاهش پارانویا و بهبود نحوه تعامل محبوب شما با دیگران کمک کند. CBT همچنین می‌تواند به آنها کمک کند تا راه‌های بهتری برای مقابله با احساسات خود فراتر از سرزنش دیگران بیاموزند.

آیا سایر بیماری های روانی بر اختلال شخصیت پارانوئید تأثیر می گذارد؟

سایر اختلالات و بیماری های روانی می توانند علائم اختلال شخصیت پارانوئید را ترکیب کنند. به عنوان مثال، اختلالات خلقی مانند اضطراب و افسردگی، می تواند احساسات پارانویا را تشدید کند.

آیا محیط بر خطر پارانویا تأثیر می گذارد؟

محیط یک فرد بر خطر اختلال شخصیت پارانوئید تأثیر می گذارد. افرادی که در اوایل زندگی دچار تروما، آزار و اذیت یا خانه پر هرج و مرج شده باشند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این اختلال هستند. انزوا و موقعیت های استرس زا نیز می توانند باعث ایجاد پارانویا شوند.

موانع درمان:

اولین چالش بزرگ این است که فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید تشخیص دهد که چیزی در تفکر او اختلال دارد و با کمال میل نیاز به درمان را بپذیرد. تلاش برای وادار کردن افراد مبتلا به PPD به جستجوی کمک اغلب نتیجه معکوس خواهد داشت و به مقاومت آنها می افزاید و به پارانویای آنها دامن می زند که مردم علیه آنها توطئه می کنند.

یکی دیگر از موانع درمان، غلبه بر فرد مبتلا به سوء ظن PPD و بی اعتمادی نسبت به کسانی که سعی در کمک به او دارند، از جمله درمانگر است. مانند همه روابط، اعتماد جزء اصلی ارتباط موثر درمانگر و مشتری است. اگر فرد مورد علاقه شما به انگیزه های درمانگر مشکوک است، نگران افشای جزئیات شخصی است، یا در غیر این صورت از محبت کردن به آنها ناراحت است، درمان موفقیت آمیز بسیار کم است.

یافتن درمانگر مناسب برای هر بیماری روانی اغلب می تواند زمان و تلاش داشته باشد، و این به ویژه در مورد اختلال شخصیت پارانوئید صادق است. فرد مبتلا به PPD باید احساس کند که با یک درمانگر همکاری می کند نه اینکه درمان به او تحمیل شود. ممکن است برای یافتن درمانگری مناسب نیاز به تلاش های متعدد داشته باشید و ممکن است به یک برنامه درمانی طولانی مدت برای مدیریت مداوم علائم PPD نیاز داشته باشید.

دارو

هیچ دارویی به طور خاص برای درمان اختلال شخصیت پارانوئید طراحی نشده است، اگرچه داروهای ضد روان پریشی ممکن است برای درمان علائم شدید پارانویا استفاده شود. داروهای دیگری نیز ممکن است برای کمک به مدیریت شرایط مرتبط مانند اضطراب یا افسردگی تجویز شوند.

در حالی که اینها ممکن است در ترکیب با درمان مفید باشند، بسیاری از افراد مبتلا به PPD به مصرف دارو مشکوک هستند، به خصوص اگر فواید آن آشکار نشود.

چگونه PPD بر روابط تأثیر می گذارد؟

اگر با فردی مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید رابطه دارید، از قبل می دانید که چقدر می تواند استرس زا و از نظر احساسی آشفته باشد. چه با یک همسر، شریک یا یکی از اعضای خانواده سر و کار داشته باشید، سوء ظن، انگشت اشاره و پیچاندن کلمات شما به معنای دیگری می تواند خسارت سنگینی داشته باشد. توهین های کلامی، عدم حساسیت به احساسات و اعتقاد سرسختانه به اینکه همیشه حق با آنهاست، می تواند باعث شود که احساس کنید روی پوسته تخم مرغ اطراف آنها راه می روید. و حسادت و رفتار کنترل کننده آنها می تواند حفظ سایر روابط و پیوندهای اجتماعی را برای شما دشوار کند و باعث شود احساس انزوا و تنهایی کنید.

احتمالاً احساس می کنید که فرد مبتلا به PPD هرگز شما را آنطور که واقعا هستید نمی بیند. آنها آنقدر مراقب احساسات خود هستند و در مورد افشای هر چیزی شخصی در مورد خود پارانویا هستند، که ممکن است احساس نزدیکی دشوار باشد.

در روابط سالم، اعتماد به مرور زمان عمیق تر می شود زیرا دو نفر یکدیگر را بهتر می شناسند. اما در رابطه با فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید، اغلب برعکس اتفاق می افتد. هر چه مدت طولانی تری در رابطه باشید، اعتماد فرد مبتلا به PPD به شما کمتر می شود و به شما مشکوک تر می شود. در حالی که غرق شدن یا از دست دادن امید آسان است، اما می توان با تشویق عزیزتان به درمان و انجام اقداماتی برای ایجاد مرزهای سالم، رابطه خود را تثبیت کرد.

کنار آمدن با پارانویای یکی از عزیزان

به همان اندازه که رفتار فردی با PPD می تواند آزاردهنده و گیج کننده باشد، سعی کنید به یاد داشته باشید که باورهای پارانوئیدی و تفکر آشفته فرد مورد علاقه شما از ترس ناشی می شود. حتی اگر باورهای آنها کاملاً بی اساس باشد، ترس، اضطراب و پریشانی که تجربه می کنند بسیار واقعی است.

درد آنها را بشناسد. در حالی که نیازی به موافقت با عقاید بی‌اساس عزیزتان ندارید، می‌توانید احساساتی را که به این باورها دامن می‌زنند، بشناسید و به آنها آرامش بدهید. اذعان به درد آنها می تواند به آنها کمک کند احساس امنیت بیشتری کنند و خشم و خصومت خود را پراکنده کنند.

در مورد باورهای اشتباه آنها بحث نکنید یا فوراً آنها را رد نکنید. فردی که مبتلا به PPD است وقایع را به‌عنوان تهدیدآمیز تعبیر می‌کند و تلاش می‌کند تا منطقی با آن‌ها بحث کند، تنها این باور را در او تقویت می‌کند که شما قصد دارید او را فریب دهید. در عوض، به اعتقادات آنها احترام بگذارید، اما روی ترس های پشت ادعاهای آنها تمرکز کنید. صحبت آشکار در مورد احساسات آنها، بدون تأیید تفکر پارانوئید آنها، می تواند به کاهش استرس و اضطراب آنها کمک کند.

مرزها را تعیین کنید.نحوه برقراری ارتباط را ساده کنید. سعی کنید از زبان واضح و بدون ابهام استفاده کنید تا احتمال سوء تعبیر شخصی که دوست دارید از آنچه می گویید را کاهش دهید. اگر فرد مورد علاقه شما شروع به تحریف کلمات شما کرد، سعی کنید بدون اینکه حالت تدافعی داشته باشید، توضیح دهید.

ورزش را تشویق کنید. فعالیت بدنی منظم باعث ترشح اندورفین می شود که می تواند تنش را کاهش دهد، خلق و خوی عزیز شما را تقویت کند و به مدیریت علائم استرس، اضطراب و افسردگی کمک کند. افزودن یک عنصر تمرکز حواس – واقعاً تمرکز بر احساس بدن در حین ورزش – ممکن است به شما کمک کند که جریان افکار منفی که در سرشان جریان دارد را قطع کند.

آرامش را ترویج کنید. افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید اغلب در آرام کردن مشکل دارند. می توانید با تشویق به تمرین آرام سازی منظم مانند یوگا یا مدیتیشن کمک کنید.

مراقبت از خود

داشتن رابطه با فردی که دارای اختلال شخصیت پارانوئید است، نیازمند شفقت، صبر و درک زیاد است. اما اگر مراقب نباشید، می‌تواند به‌طور باورنکردنی خسته‌کننده باشد و زندگی شما را تسخیر کند. بدبینی فرد مورد علاقه شما می تواند دنیا را مکانی تاریک و منفی جلوه دهد، بنابراین بسیار مهم است که برای تقویت روحیه و عزت نفس خود قدم هایی بردارید.

روابط دیگر را حفظ کنید. اختلال شخصیت پارانوئید و رفتار کنترلی مرتبط با آن ممکن است باعث شده باشد که از خانواده و دوستان منزوی شوید. اما تعیین حد و مرزهایی برای حفظ زندگی اجتماعی خود بسیار مهم است. برای حمایت، آرامش و تفریح به تماس منظم با خانواده و دوستان نیاز دارید. اگر ارتباطات اجتماعی قدیمی را رها کرده اید، برای پیدا کردن دوستان جدید هیچ وقت دیر نیست.

زمانی را برای استراحت و استراحت اختصاص دهید. وقتی با فردی مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید سروکار دارید، ممکن است احساس کنید که در چشم طوفانی هستید. این مهم است که با اتخاذ یک تمرین آرام‌سازی روزانه، مانند یوگا، تنفس عمیق یا مدیتیشن، تعادل و دیدگاه خود را بازیابی کنید.

ورزش. فعالیت بدنی می تواند به همان اندازه که برای عزیزان مبتلا به PPD برای کاهش استرس و اضطراب شما مهم است، مهم باشد. حتی ممکن است بتوانید با هم ورزش کنید یا در کلاس یوگا شرکت کنید و به ایجاد انگیزه و تشویق یکدیگر کمک کنید.

خوب غذا بخورید و به اندازه کافی بخوابید. هنگامی که با مشکل سلامت روانی یکی از عزیزان خود سروکار دارید، به راحتی می توانید از رژیم غذایی خود غافل شوید و خواب خود را کم کنید. اما وقتی خوب غذا می خورید و خواب کافی دارید، بهتر می توانید استرس را کنترل کنید، صبور باشید و واکنش عاطفی خود را کنترل کنید.