اختلال اضطراب جدایی در کودکان چیست؟

اختلال اضطراب جدایی در کودکان (Separation Anxiety Disorder یا SAD) یک مشکل روان‌شناختی است که در آن کودک به شدت از جدا شدن از اعضای خانواده یا دیگر افراد نزدیک خود نگران است. این کودکان ترس از گم شدن یا وقوع اتفاقات بد برای اعضای خانواده خود در صورت عدم حضورشان دارند.

مقداری از احساس ترس در کودکان و نوجوانان طبیعی است و بخشی از فرآیند رشد آنها محسوب می‌شود. اضطراب جدایی در کودکان خردسال (۱۸ ماه تا ۳ سال) کاملاً طبیعی است و آنها تمایل دارند به والدین خود چسبیده باشند. اما در مواردی که علائم SAD شدیدتر باشد، موضوع نگران‌کننده می‌شود. برای تشخیص SAD، کودک باید حداقل به مدت ۴ هفته علائم این اختلال را داشته باشد. کودکان مبتلا به SAD، نگرانی‌ها و ترس‌هایی نسبت به دوری از خانه یا خانواده دارند که برای سن‌شان غیرمعمول است.

چه عواملی باعث اختلال اضطراب جدایی در کودکان می‌شود؟

کارشناسان معتقدند که اختلال ترس جدایی در کودکان ناشی از ترکیبی از عوامل بیولوژیکی و محیطی است. احتمالاً کودکی که این اختلال را تجربه می‌کند، تمایل به اضطراب را به ارث برده است. همچنین عدم تعادل در دو ماده شیمیایی مغز (نوراپی‌نفرین و سروتونین) می‌تواند نقش مهمی در بروز این اختلال داشته باشد.

علاوه بر عوامل بیولوژیکی، کودکان ممکن است اضطراب و ترس را از اعضای خانواده یا دیگران یاد بگیرند. همچنین، وقوع یک رویداد آسیب‌زا می‌تواند موجب بروز این اختلال شود.

کدام کودکان در معرض خطرترس از جدایی هستند؟

اختلال اضطراب جدایی (SAD) به طور مساوی در بین پسران و دختران رخ می‌دهد. با این حال، کودکانی که والدین‌شان نیز دارای اختلالات اضطرابی هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به SAD قرار دارند.

علائم اختلال ترس و جدایی در کودکان:

نخستین نشانه‌های SAD معمولاً در حدود سنین کلاس سوم یا چهارم ظاهر می‌شوند. این علائم ممکن است پس از وقفه‌های طولانی مدت از مدرسه، مانند تعطیلات تابستانی یا پس از یک بیماری طولانی مدت، آغاز شوند. هر کودکی ممکن است علائم مختلفی از خود نشان دهد، اما شایع‌ترین علائم SAD شامل موارد زیر است:

• امتناع از خوابیدن به تنهایی
• کابوس‌های تکراری با موضوع جدایی و طلاق عاطفی
• نگرانی شدید هنگام دوری از خانه یا خانواده
• نگرانی بیش از حد در مورد امنیت یکی از اعضای خانواده
• نگرانی بیش از حد از گم شدن از خانواده
• امتناع از رفتن به مدرسه
• ترس و بی‌میلی نسبت به تنها بودن
• دردهای مکرر شکم، سردرد یا سایر شکایات فیزیکی
• درد یا تنش عضلانی
• نگرانی بیش از حد در مورد ایمنی خود
• نگرانی شدید هنگام خوابیدن دور از خانه
• بسیار چسبنده بودن، حتی در خانه
• هراس یا عصبانیت هنگام جدایی از والدین یا مراقبان

علائم SAD ممکن است مشابه با سایر مشکلات سلامت باشند. برای تشخیص دقیق، حتماً فرزندتان را نزد پزشک ببرید

چگونه اختلال اضطراب جدایی در کودکان تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص اختلال اضطراب جدایی (SAD) توسط یک روانپزشک کودک یا دیگر متخصصان سلامت روان انجام می‌شود. این متخصصان ارزیابی جامعی از وضعیت روانی کودک شما به عمل می‌آورند. برای تشخیص SAD، باید نگرانی یا ترس کودک در مورد جدایی از اعضای خانواده حداقل به مدت ۴ هفته ادامه داشته باشد.

چگونه این اختلالات در کودکان درمان می‌شود؟

درمان اختلال اضطراب جدایی (SAD) به علائم، سن و وضعیت عمومی سلامت کودک شما بستگی دارد و شدت این اختلال نیز نقش مهمی در تعیین نوع درمان دارد. معمولاً درمان SAD شامل ترکیبی از روش‌های زیر است:

-درمان شناختی رفتاری (CBT): این درمان به کودک کمک می‌کند تا یاد بگیرد چگونه اضطراب خود را بهتر مدیریت کند. هدف آن نیز کمک به کودک در مقابله با موقعیت‌هایی است که ممکن است باعث اضطراب شوند.

– داروها: داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب ممکن است به برخی کودکان کمک کنند تا احساس آرامش بیشتری داشته باشند.

– خانواده درمانی: والدین نقش حیاتی در هر نوع درمان دارند و خانواده درمانی می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند.

– مشارکت مدرسه: مدرسه نیز می‌تواند در مراقبت و حمایت از کودک نقش داشته باشد.

چگونه می‌توانم به پیشگیری از اختلال اضطراب جدایی در فرزندم کمک کنم؟

کارشناسان هنوز به طور دقیق نمی‌دانند چگونه می‌توان از بروز اختلال اضطراب جدایی در کودکان و نوجوانان جلوگیری کرد. اما اگر علائم این اختلال را در کودک خود مشاهده کردید، می‌توانید با جستجوی ارزیابی و درمان زودهنگام کمک کنید. درمان سریع می‌تواند به کاهش علائم و حمایت از رشد طبیعی کودک شما کمک کند و کیفیت زندگی او را بهبود بخشد.

چگونه می‌توانم به فرزندم کمک کنم تا با اضطراب و ترس از جدایی زندگی کند؟

به عنوان والدین، شما نقش مهمی در کمک به فرزندتان برای مدیریت اختلال اضطراب جدایی (SAD) دارید. در اینجا چند راهکار برای کمک به فرزندتان آورده شده است:

• تمام قرارهای ملاقات با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی فرزندتان را رعایت کنید.
• به فرزندتان اطمینان و حمایت نشان دهید و او را به استقلال مناسب سن تشویق کنید.
• موقعیت‌هایی را که ممکن است فرزندتان را تحت فشار قرار دهد، شناسایی کنید. دانستن عواملی که باعث استرس می‌شوند و برنامه‌ریزی قبلی می‌تواند به شما کمک کند تا فرزندتان را برای موفقیت آماده کنید.
• دیگران را در مورد وضعیت فرزندتان آگاه کنید. با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی و مدرسه همکاری کنید تا یک برنامه درمانی مناسب ایجاد کنید. به معلمان یادآوری کنید که فرزندتان در شرایط خاص به حمایت و اطمینان بیشتری نیاز دارد.
• از خدمات اجتماعی محلی حمایت بگیرید. ارتباط با سایر والدینی که فرزندانشان مبتلا به SAD هستند، ممکن است مفید باشد.

نکات کلیدی در مورد ترس جدایی در کودکان:

اختلال اضطراب جدایی (SAD): یک مشکل سلامت روان است که در آن کودک به شدت نگران جدا شدن از اعضای خانواده یا افراد نزدیک است.

علت‌های SAD:می‌توانند بیولوژیکی و محیطی باشند.

علائم SAD: شدیدتر از اضطراب جدایی طبیعی است که در کودکان ۱۸ ماهه تا ۳ ساله دیده می‌شود.

برای تشخیص “SAD”: علائم باید حداقل ۴ هفته ادامه داشته باشند.

ارزیابی سلامت روانی: برای تشخیص SAD ضروری است.

درمان SAD: شامل درمان‌های روان‌شناختی و دارویی است.

 در نتیجه باید بگویم:

اختلال اضطراب جدایی (SAD) در کودکان یک مشکل جدی سلامت روان است که نیاز به توجه و مداخله دارد. این اختلال می‌تواند زندگی روزمره کودک و خانواده‌اش را تحت تأثیر قرار دهد. شناسایی علائم SAD، انجام ارزیابی‌های مناسب و شروع درمان به موقع می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کودک کمک کند. والدین نقش اساسی در حمایت از فرزند خود دارند و با همکاری با متخصصان سلامت روان و مدرسه، می‌توانند به کودک خود کمک کنند تا بر اضطراب خود غلبه کند. با ارائه حمایت، اطمینان و تشویق به استقلال، والدین می‌توانند فرزندشان را در مسیری مثبت برای مدیریت این اختلال هدایت کنند.

پیشگیری کامل از SAD ممکن نیست، اما با آگاهی و اقدامات سریع، می‌توان علائم را کاهش داده و به کودک کمک کرد تا زندگی سالم‌تری داشته باشد. همکاری با ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی و استفاده از منابع اجتماعی می‌تواند در این مسیر مفید باشد. به خاطر داشته باشید که شما به عنوان والدین، همواره یک منبع قدرت و حمایت برای فرزندتان هستید.